12/11/2017 tarihinde, lokal zamana göre saat 21.18’de, İran ve Irak sınırında yer alan Zagros dağlarının olduğu bölgede, Irak’a bağlı Süleymaniye kentinin 93 km güneydoğusunda, Halepçe kentinin 32 km kadar güneybatısında, 24 km derinlikte, 7.3 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmiştir. Deprem Süleymaniye ve Halepçe kenti başta olmak üzere Irak, İran ve ülkemiz sınırları içinde Diyarbakır, Urfa, Mardin, Şırnak ve Hakkari ilerimizde de hissedilmiştir. Depreme ait odak mekanizması sonuçları gibi sismolojik veriler, depremi üreten fayın bindirme fayı niteliğinde olduğuna işaret etmektedir. Depremi üreten Bitlis-Zagros Bindirme Kuşağı, batıda Alp dağları ile doğudaki Himalayalar arasında uzanan binlerce kilometre uzunluğundaki Alp-Himalaya Deprem Kuşağı içerisinde yer alan aktif bir yapıdır. Bu yapının, yaklaşık 12 milyon yıl önce Avrasya ile Arap plakalarının çarpışması sonucu aradaki Neotetis okyanus tabanının tamamen yok olması ile geliştiği bilinmektedir. Bir zamanlar deniz seviyesinde olduğu kabul edilen Doğu Anadolu Platosu, kıta-kıta çarpışmasının oluştuğu bu kuşak boyunca, bu sürede, yaklaşık 2 km yükselmiştir ve halen de yükselmeye devam etmektedir. Günümüzde Irak, Suriye ve Suudi Arabistan gibi ülkelerin yer aldığı Arap plakası yılda 2,4 cm hızla ülkemizin üzerine doğru hareket ederek Doğu Anadolu Platosunun sıkışmasına neden olmaktadır (Şekil). 2011 Yılında meydana gelen Tabanlı-Van depremi (M:7.2) bu sıkışmayı belgeleyen ülkemizdeki en son örnektir. 2017 Süleymaniye depremini üreten bu yapının Türkiye sınırları içerisindeki devamı, Güneydoğu Anadolu Bindirme Zonu olarak da bilinen, güneydoğuda Hakkari’den başlayarak kuzeydoğuya doğru Beytüşşebap, Pervari güneyinden ilerleyerek Lice üzerinden batıda Kahramanmaraş’a kadar devam eden bir zon şeklindedir (Şekil). Malatya güneyinde Doğu Anadolu Fayı ile birleşerek sonlanır. Bu zon boyunca, son yüzyıl içerisinde, yaklaşık 5 000 vatandaşımızın hayatını kaybettiği, 7 Mayıs 1930 Hakkari (7.2) ve 6 Eylül 1975 tarihinde M:6.6 büyüklüğündeki Diyarbakır-Lice depremleri meydana gelmiştir (Şekil). Bu tip bindirmeli kuşak içerisinde meydana gelen her bir yıkıcı deprem, bölgede bir gerilim birikmesine neden olmaktadır. Ancak, ülkemiz sınırlarından yaklaşık 300 km güneydoğuda meydana gelen 2017 Halepçe depreminin ülkemizde bir depremi tetiklemesi olası değildir. Buna rağmen, aynı deprem kuşağı üzerinde yer alan ülkemizde de 1930 Hakkari (7.2), 1975 Lice (M:6.6) ve 2011 Tabanlı-Van depremi (M:7.2) gibi benzer depremlerin meydana gelmesi, can kayıplarına ve önemli hasarlara neden olması, bu tip depremlerin gelecekte de meydana geleceğini öngörmektedir. Bu bakımdan, Ülkemizin her bölgesinde, deprem zararlarını en aza indirgenmesi için yapılması gereken yerbilimleri çalışmalarının, deprem meydana gelmeden önce, yapılması gerekmektedir.

 

15 Kasım 2017, Çarşamba 3151 kez görüntülendi